Gouden waterval
Gullfoss is een machtige waterval in de kloof van de Hvitá rivier, slechts op 7 km afstand van Geisir, nog steeds op weg nr. 35. Het water stort van een hoogte van 32 meter in twee trappen naar beneden over een breedte van 20 meter en vervolgt haar weg door de Hvítárgljúfur, een kloof van 2,5km lang en tot 70m diep. Gemiddeld stroomt er 140 m³ water per seconde in de waterval, maar er werd ook ooit 2000 m³/sec gemeten!
Gullfoss betekent ‘gouden waterval’ en dankt zijn naam aan het in de late middagzon geel opkleurende, varierend troebele gletsjerwater. De waterval is meestal al hoorbaar voordat hij zichtbaar wordt en ligt op 5 minuten lopen van de parkeerplaats boven bij het restaurant. De onderkant van de waterval en de kloof zijn vaak gehuld in waterdamp. Dit maakt het de ideale plek voor regenboogjagers want zodra de zon doorbreekt verschijnt een prachtige heldere regenboog in de omhoog zwevende nevel! Het nadeel van deze voortdurende mistige omstandigheden is dat je hier zelfs op een zonnige zomerdag een regenjas nodig zult hebben.
Bescherming van de waterval
Gullfoss kan een historische gebeurtenis aan z’n pracht en praal toevoegen: in de eerste helft van de 20e eeuw waren er serieuze plannen de waterval te gebruiken voor het opwekken van hydro-elektriciteit. De privé-eigenaar verhuurde de waterval aan buitenlandse investeerders voordat het aan de IJslandse staat werd verkocht. Vlakbij de waterval is een afbeelding van Sigriður Tómasdóttir, dochter van de oorspronkelijke eigenaar. Zij heeft de eer de eerste activiste voor natuurbehoud op IJsland te zijn. Ze voorkwam dat Gullfoss in de jaren 20 van de vorige eeuw zou verdwijnen door een stuwdam. Sigriður dreigde zich in de waterval te storten als dit project zou doorgaan. De rechtbank stelde haar in het ongelijk, maar onder druk van de publieke opinie zag het hydro-elektrische bedrijf van de plannen af. Sindsdien is de waterval beschermd. Als het donderende water van de waterval in de kloof je avontuurlijke zin opwekt, kun je altijd gaan raften op de Hvitá-rivier, maar niet exact op deze plek!
